“SOSYALİZM VE SOSYALİZMDEN GERİYE DÖNÜŞ SORUNLARI” ÜZERİNE

SOSYALİZME GEÇİŞ AŞAMASI

Tartışma yazısında, sosyalizm, mekanik olarak ele alınmakta ve her olgu gibi basitten karmaşığa, küçükten büyüğe doğur gelişen bir şey olarak ele alınmamaktadır.

Üretim araçlarını özel mülkiyetten kollektif mülkiyete dönüştürmek şüphesiz sınıfların ortadan kaldırılması doğrultusunda önemli bir gelişmedir. Ama nasıl devrimin ertesi günlerde devrilen hakim burjuvaziyi mülksüzleştirmek, onu yok etmek anlamına gelmiyorsa, aynı şekilde özel mülkiyeti halen ellerinde bulunduran küçük köylülüğün mülksüzleştirilmesi hem köylülerin kendine has burjuva niteliklerini, alışkanlık ve bilinçlerini yok etmediği gibi, devrimle birlikte alaşağı edilmiş olan ama yok edilemeyen burjuvazinin ortadan kalkması anlamına da gelmez. Yoldaşların feci yanılgıları buradadır. Devrimden kısa bir süre sonra devrilen ve ezilen ama yok edilemeyen büyük burjuvazinin varlığını belirleyen sadece küçük üretimin halen bulunması değildir. Bunlar zaten devrim ertesinde mülksüzleştirilmişlerdir. Açıktır ki, sınıfların tamamen ortadan kaldırılması süreci içinde, yani kapitalizmden komünizme geçiş süreci, sosyalizme geçiş aşamasıyla kısıtlanamayacak kadar uzundur ve sosyalizme geçiş aşaması, kapitalizmden komünizme geçiş aşaması içinde sadece bir aşama Lenin’in ifadesiyle geçiş içinde geçiş aşamasıdır. Lenin, kapitalizmden komünizme geçiş aşaması içinde geçiş aşamasıdır. Lenin kapitalizmden komünizme geçiş aşaması içinde çok sayıda geçiş aşamasına ilişkin sözlerini, Troçkiyi sendikalar konusunda eleştiren makalesinde şöyle açıklıyor:

“Şimdi politik durumu tahlil ederken, diyebiliriz ki, bugün geçiş dönemi içinde bir geçiş dönemi yaşamaktayız. Bütün proletarya diktatörlüğü bir geçiş dönemidir, ama bugün yığınlarca yeni yeni geçiş devreleri önümüzde dikiliyor: ordunun terhisi, savaşın bitmesi, eskisine kıyasla çok uzun soluk alma ve barış dönemi olanağı, askeri cepheden çalışma cephesine daha sağlam bir geçiş.” (Leninizmin Düşmanı Troçkizm, Sf. 249- abç)

“Bütün bir proletarya diktatörlüğü dönemi” devletin ve sınıfların kalkması dönemidir. Bu dönem, proletarya demokrasisinin üst yapısının oluşturulduğu sosyalizm dönemidir. Bu zorunlu olarak uzun bir tarihsel dönemi kapsayacaktır. Küçük-büyük, önemli-önemsiz, ekonomik, siyasi, askeri, kültürel, vb…. geçişlerin bir toplamından ibarettir. Sosyalizme geçiş ise, bunlardan sadece bir tanesidir (aynı zamanda kendi içindeki büyük-küçük, hatta “anlık” geçişlerin birikiminin bir sonucudur) fazlası değil.